
ระบบหมุนเวียนเลือดของคนเป็นแบบระบบปิดโดยเลือดอยู่ภายในหัวใจและเส้นเลือดตลอดเวลาโครงสร้างและระบบหมุนเวียนเลือด
ของ
คนประกอบด้วยส่วนต่างๆ คือหัวใจ เส้นเลือด และเลือด
หัวใจ
หัวใจเป็นอวัยวะที่ประกอบด้วยกล้ามเนื้อหัวใจ (cardiacmuscle) ที่ภายในกลวง (hollowmuscularorgan) ทำหน้าที่ในการส่งเลือด 2ระบบ
ในเวลาเดียวกันโดยระบบหนึ่งทำหน้าที่ส่งเลือดที่ฟอกแล้วและมีออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย เรียกว่า ซีสเทมิกเซอร์คิวเลชัน อีกระบบหนึ่งทำหน้าที่ส่งเลือดที่มีออกซิเจนต่ำไปฟอกที่ปอดเรียกว่าพัลโมนารีเซอร์คิวเลชันหัวใจอยู่ในช่อง
อก
ระหว่างปอดทั้ง 2 ข้างค่อน
ไปทางซ้ายเล็กน้อย หัวใจอยู่ในถุงตันที่เรียกว่า เพอริคาร์เดียม(pericardial sac)ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
ชนิดไฟบรัส ภายในมีของเหลวเล็กน้อยแทรกอยู่ทำหน้าที่หล่อลื่น ป้องกันการเสียดสี
ห้องหัวใจ ห้องหัวใจมี 4 ห้องด้วยกันคือ
-
ห้องบนซ้ายหรือเอเทรียมซ้าย ทำหน้าที่รับเลือดแดง ซึ่งฟอกจากปอดแล้วทางเส้นเลือดพัลโมนารีเวน
-
ห้องบนขวาหรือเอเทรียมขวา รับเลือดดำ ที่ใช้แล้วจากซูพีเรียเวนาคาวา ซึ่งนำเลือดจากส่วนบนของร่างกาย คือ หัว แขน
และอินฟีเรียเวนาคาวา ซึ่งนำเลือดมาจากส่วนล่างของร่างกาย คือ ขาและลำตัว
-
ห้องล่างซ้ายหรือเวนทริเคิลซ้าย ทำหน้าที่ส่งเลือดซึ่งรับมาจากเอเทรียมซ้ายเข้าสู่เส้นเลือดแดงใหญ่ เอออร์ตา เพื่อไปเลี้ยงทั่วร่างกาย หัวใจห้องนี้มีผนังหนาที่สุดเนื่องจากต้องใช้แรงในการบีบตัวมากกว่าหัวใจห้องอื่นๆ
-
ห้องล่างขวาหรือเวนทริเคิลขวา ทำหน้าที่ส่งเลือดที่ใช้แล้ว ซึ่งรับมาจากเอเทรียมขวาไปฟอกที่ปอดโดยผ่านไปทางเส้นเลือด
พัลโมนารีอาร์เทอรีหัวใจห้องนี้มีผนังหนาเช่นกันแต่บ่างกว่าเวทริเคิลซ้าย เนื่องจากส่งเลือดไปยังปอดเท่านั้นไม่ต้องใช้แรงบีบมากนัก
ลิ้นหัวใจ
ลิ้นหัวใจ(valve) ทำหน้าที่ควบคุมการไหลเวียนของเลือดให้เป็นทิศทางเดียว และป้องกัน การไหลย้อนทิศของเลือด ลิ้นหัวใจมี 2 ชนิดคือ
-ลิ้นเอทริโอเวนทริคิวลาร์ เป็นลิ้นที่กั้นอยู่ระหว่างเอเทรียมและเวนทริเคิลลักษณะของลิ้นจะลู่ลงทางด้านล่างแสดงให้เห็นว่าเลือดมีทิศทาง
การไหลจากเอเทรียมสู่เวนทริเคิลเท่านั้นลิ้นที่กั้นระหว่างเอทรียมขวาและเวนทริเคิลขวา เรียกว่า ลิ้นไตรคัสพิดลิ้นนี้ประกอบด้วยลิ้น
แผ่นบางๆ
3 ชิ้น
ประกบกัน ส่วนลิ้นที่กั้นระหว่างเอเทรียมซ้ายและเวินทริเคิลซ้ายเรียกว่าลิ้นไบคัสพิดหรือลิ้นไมทรัลประกอบ
ด้วยลิ้นแผ่นบางๆ
2 ชิ้นประกบกันลิ้นทั้งสองนี้ทำหน้าที่ควบคุมไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับเข้าสู่หัวใจห้องบนอีกการที่ลิ้นหัวใจ
ทางด้านขวา
มี 3 ชิ้น
แต่ทางด้านซ้ายมี 2 ชิ้น
เนื่องจากผนังเวนทริเคิลซ้ายหนากว่าผนังเวนทริเคิลขวาความกว้างของห้องเวนทริเคิล
ซ้ายจึงน้อยกว่าเวินทริเคิลขวาดังนั้นลิ้นเพียง 2 ชิ้น
ก็สามารถปิดกันได้สนิท ส่วนเวนทริเคิลขวากว้างกว่าลิ้นเพียง 2 ชิ้นจะปิดได้
ไม่พอจึงต้อง
มีลิ้นถึง 3 ชิ้นจึงจะปิดได้สนิท
- ลิ้นเซมิลูนาร์เนื่องจากลิ้นไบคัสพิดและลิ้นไตรคัสพิด มีขนาดใหญ่และบาง จึงมีเส้นใยยึดอยู่ด้านล่างของลิ้นไว้กับกล้ามเนื้อพาพิลาร์
ที่อยู่ที่ฐานของเวนทริเคิล เส้นใยนี้เรียกว่า คอร์เดเทนดิเนีย ทำหน้าที่ดึงลิ้นเอทริโอเวนทริคิวลาร์ไม่ให้พลิกกลับขึ้นไปข้างบนเมื่อ
เวนทริเคิลบีบตัว ถ้าเส้นใยนี้ฉีกขาดหรือเสียไปเมื่อเวนทริเคิลบีบตัวจะมำให้ลิ้นเอทริโอเวนทริคิวลาร์พลิกกลับและเลือดบางส่วนจะไหล
กลับเข้าไป
ในเอเทรียมทั้งสองห้อง แทนที่จะไหลเข้าสู่เอออร์ตาและพัลโมนารีอาร์เทอรีลิ้นเซมิลูนาร์ พบทีเส้นเลือดเอออร์ตาและ
พัลโมนารีอาร์เทอรี มีลักษณะเป็นรูปครึ่งวงกลม 3 วง วางประกบกัน ลิ้นชนิดนี้ลู่ขึ้นทางด้านบนทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เลือดในเส้นเลือดทั้งสอง
ไหลกลับเข้าสู่เวนทริเคิลของหัวใจ
เส้นเลือดที่หัวใจ
เส้นเลือดที่หัวใจ หมายถึงเส้นเลือดที่เลี้ยงหัวใจและเส้นเลือดที่ติดต่อกับหัวใจโดยตรง แบ่งออกเป็น
1.
เอออร์ตา เป็นเส้นเลือดแดง(นำเลือดที่มีก๊าซออกซิเจนสูง)ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดนำเลือดแดงออกจากเวนทริเคิลซ้ายไปเลี้ยงส่วนต่างๆ
ของร่างกายเส้นเลือดเอออร์ตาเมื่อออกจากเวนทริเคิลล่างซ้ายแล้วจะโค้งไปทางด้านหลังทางซ้ายแล้วทอผ่านทางช่องอกและช่องท้อง
ขนาดไปกับกระดูกสันหลัง จากเส้นเลือดเอออร์ตาจะมีเส้นเลือดแยกออกไปเลี้ยงหัวใจ สมอง แขน อวัยวะภายในต่างๆ ส่วนของขาและอื่นๆ
2.เวนาคาวา เป็นเส้นเลือดดำ(นำเลือดที่มีก๊าซออกซิเจนต่ำ) ขนาดใหญ่ 2 เส้น คือ
-
ซูพีเรียเวนาคาวา เป็นเส้นเลือดที่นำเลือดส่วนหัว คอ อก และแขน กลับเข้าสู่หัวใจทางเอเทรียมขวา
-
อินฟีเรียเวนาคาวา เป็นเส้นเลือดดำที่นำเลือดจากส่วนของร่างกายที่อยู่ต่ำกว่ากะบังลมโดยเส้นเลือดจะอยู่บริเวณกลางลำตัวรับเลือด
จากตับ อวัยวะสืบพันธุ์ อวัยวะภายในอื่นๆ และส่วนขากลับเข้าสู่หัวใจเอเทรียมขวา
3.พัลโมนารีอาร์เทอรี เป็นเส้นเลือดที่นำเลือดดำจากเวนทริเคิลขวาไปฟอกที่ปอด เส้นเลือดพัลโมนารีอาร์เทอรีเมื่อออกจากเวทริเคิล
ขวาจะโอบไปทางด้านหลังของเอออร์ตา แล้วแยกออกเป็นสองเส้นคือพัลโมนารีอาร์เทอรีซ้ายไปยังปอดด้านซ้ายและ
พัลโมนารีอาร์เทอรีขวาไปยังปอดด้านขวาเส้นเลือดพัลโมนารีอาร์เทอรีนี้เป็นเส้นเลือดที่นำเลือดดำแต่ชื่ออาร์เทอรีเพราะเลือดมี
ทิศทางการไหล
ออกจากหัวใจ ซึ่งตามปกติอาร์เทอรี จะเป็นเส้นเลือดแดง
4.พัลโมนารีเวน เป็นเส้นเลือดที่นำเลือดแดงจากปอดทั้งสองข้างเข้าสู่เอเทรียมซ้า
ขึ้นไปด้านบน